dinsdag 11 oktober 2011

Jeder Für Sich Und Gott Gegen Alle (1974) [The Enigma Of Kaspar Hauser]


“Jeder Für Sich Und Gott Gegen Alle” wordt op de een of andere manier vertaald in: “The Enigma Of Kaspar Hauser”. Waarom? Joost mag het weten. Wellicht dat Joost ook op de hoogte is van de bedoeling van sommige andere onbegrijpelijke sequenties. Afgezien van deze stukken vond ik het een bijzondere film. Na kort onderzoek op Wikipedia blijkt Kaspar Hauser inderdaad te hebben bestaan en wijkt de film niet erg af van de feiten. Voor degene die de film niet heeft gezien: In 1812 duikt in Neurenberg de zestienjarige Kaspar Hauser op. Zijn hele leven heeft hij geketend in een kale kelder geleefd zonder enig menselijk contact en met als enige afleiding een speelgoedpaardje. Gevolg: een mens zonder invulling, een menselijk omhulsel, een autist pur sang.

Een interessant gegeven waarvan de oorzaak intrigerend is, maar ook de gevolgen. Want de onwetendheid van Kaspar levert allerlei filosofische en psychologische vraagstukken op. Bijvoorbeeld godsdienstige vragen en logische problemen. Hoe ziet de wereld eruit gezien door de ogen van iemand die geen referentiekader heeft om de wereld te kunnen interpreteren? Kan deze persoon de wereld wel waarnemen? De manier waarop Kaspar spreekt, lijkt erop te wijzen dat hij geen begrip heeft van taal maar geconditioneerd is tot het gebruiken van woorden. Dit levert interessante vragen op over de aard van taal en communicatie. In de film wordt pijnlijk duidelijk dat de essentie van taal veel verder gaat dan de inhoud van woorden. Wat is taal eigenlijk? Zo zou ik nog wel even door kunnen gaan, maar dat doe ik niet. Een laatste vraag die zich door de komst van Kaspar opdringt: Wie is hier de achterlijke? In die zin is de film ook zeer maatschappij kritisch.

De film was op momenten erg traag, maar had ook zeer komische stukken. Ik vond de acteur die Kaspar vertolkte briljant, een sterk staaltje method-acting. Voer voor psychologen en filosofen, verplichte kost wat mij betreft! Een dikke 8 uit 10.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten